Anksiyete Kişinin İşlevselliğine Bozuyorsa Dikkat
Anksiyete kişinin fonksiyonelliğini bozuyorsa tedbir alınmalı! Uzmanlar, aşikâr seviyedeki anksiyetenin kişiyi motive edebildiğini tabir ediyor.
Kaygının her vakit olumsuz bir his olmadığını belirten uzmanlar muhakkak seviyedeki anksiyetenin kişiyi motive edebildiğini söylüyor.
Anksiyetenin kişinin fonksiyonelliğini bozmaya başladığında tedbir alınması gerektiğini vurgulayan Uzman Klinik Psikolog Cemre Ece Gökpınar, “Kaygıyı anlamaya çalışırken öncelikle korkunun kaynağındaki kanıyı fark etmek, ayırt etmek çok büyük değer taşıyor.” dedi. ‘Düşünmemeye çalış’ üzere telkinlerin ise bireyde yetersizlik hislerini artırabileceğini aktaran Gökpınar, telaş ile baş etmede fizikî aktiviteler, dikkat dağıtıcı etkinlikler ve fikir farkındalığının tesirli formüller olduğuna dikkat çekti. Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Uzman Klinik Psikolog Cemre Ece Gökpınar, anksiyete, anksiyete ile baş etme yolları ve tedavi seçenekleri hakkında bilgi verdi.
Belli seviyedeki anksiyete motive edici olabilir…
Anksiyetenin ekseriyetle olumsuz olarak algılanan bir durum olduğunu lisana getiren Uzman Klinik Psikolog Cemre Ece Gökpınar, “Ancak bu olumsuz yaşantılarla, hislerle birlikte vakit zaman bizim için aslında esirgeyici, bizi bir şeylere tedbir almaya bir nevi yönlendiren bir his.” dedi.
Sınav korkusu yaşayan bir kişinin telaşının aşikâr bir seviyede kalmasının kişiyi motive ederek imtihana çalışmak için daha fazla vakit ayırmasını sağladığını tabir eden Gökpınar, “Anksiyete kişinin fonksiyonelliğini bozduğu noktada tedbir alınması gerekir. Tasa artık o seviyesi aştığında, çalışmaya yönlendirici değil, tam aksisi konsantrasyonu, odaklanmayı, çalışmayı zorlaştıracak bir noktaya gelir. Bu üzere durumlarda anksiyeteyi denetim etme, anksiyete ile baş etme yollarının ehemmiyet kazanıyor.” halinde konuştu.
Kaygının kaynağındaki kanıyı fark etmek büyük ehemmiyet taşıyor
Kişilerin ekseriyetle fonksiyonellikleri bozulmaya başladığında tedavi arayışı içinde olduklarını kaydeden Uzman Klinik Psikolog Cemre Ece Gökpınar, “Kişi bir şeylere karşı dehşet yaşama şikayeti ile bizlere başvurabiliyor. Burada değerli olan, kişinin yaşanan olaya karşı olan fikirleri, yani kişiyi asıl olarak kaygılandıran fikir. Kişi asansöre binerken korku yaşıyorsa, asansörün kendisi mi, asansörü görmek mi, yoksa ‘ya asansörde kalırsam, ya çıkamazsam, ya birisi gelip beni kurtaramazsa’ üzere o ana ya da o olaya atfettiği niyetlerin ayırt edilmesi gerekiyor.” dedi.
Kişilerin spesifik bir olayı örnek göstererek yardım istemesinin altında, farklı durumlar bulunabileceğine dikkat çeken Gökpınar, şöyle devam etti:
“Neden, imtihan korkusu olabilir, rastgele bir duruma karşı anksiyete yahut toplumsal anksiyete olabilir. Örneğin, derdi nedeniyle okulda sunum yapamadığını söyleyen birinde kaygılandığı asıl şeyin ne olduğunu anlamaya çalışırız. İstediği kadar yeterli performans sergileyememesi ya da tahminen rezil olma telaşı, ‘bildiklerimi aktaramayacağım, herkes benim yetersiz olduğumu düşünecek’ üzere birtakım algılar, kanılar ortaya çıkabiliyor. Tam bu noktada, olayı ve kanıyı ayırt etmek ve o fikrin farkına varabilmek çok büyük değer taşıyor. Zira şunu biliyoruz ki o fikirler aslında bizim hislerimizi oluşturuyor. O hisler da bizim sonraki davranışlarımıza ya da o anki davranışlarımıza taraf veriyor. Hasebiyle korkuyu anlamaya çalışırken öncelikle derdin kaynağındaki kanıyı fark etmek, ayırt etmek çok büyük kıymet taşıyor.”
Telkinler şahısların yetersizlik hislerini pekiştirebilir!
Kaygıyı azaltmak için kitap okumak, bir şeyler izlemek üzere dikkat odağını değiştirecek aktiviteler ile küçük idmanlar yapmanın önerilebildiğini kaydeden Uzman Klinik Psikolog Cemre Ece Gökpınar, “Elbette fizikî aktivite genel olarak korku ile baş etmede hayli tesirli tekniklerden biri.” dedi.
Düşünceyi yönlendirmenin ve fark etmenin kıymetini yineleyen Gökpınar, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Şunu da unutmamak lazım ki düşünmemeye çalışmak çok tesirli bir yol değil. Zira bir şeyi düşünmemeye çalıştığınız vakit esasen hâli hazırda düşünüyor oluyorsunuz. Danışanlar da çoklukla etraflarından duydukları bu şekil telkinlerden yakınırlar. ‘Düşünmemeye çalış’ yahut ‘bunda kaygılanacak ne var, o denli düşünme’ üzere telaffuzlar, tam aksisi âlâ hissettirmek yerine vakit zaman şahısların yetersizlik hislerini da pekiştirebilir. Zira düşünmemek o anda kişinin elinde olan bir prosedür değil. Kişinin kanılarının davranışa dönmesi ya da kaçınmalara dönmesinin engellenmesi kıymetlidir. Münasebetiyle bu tip durumlarda aile ve yakın etrafın telkinlerden mümkün olduğunca uzak durup, korku yaşayan kişiyi anlamaya dinlemeye yönelmesi tavsiye edilir” (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)
